Belangenbehartiging Buurtwarmte
Vanuit onze dienst Buurtwarmte zetten wij ons in voor de belangen van bewonerscollectieven bij alle dossiers die op dit moment relevant zijn in de warmtetransitie. We doen dit door samen met overheden, warmte-initiatieven en andere partners te leren hoe de warmtetransitie vorm te geven en door gerichte voorstellen te doen voor beleidsontwikkeling.
Financiering voor je warmtenet
Geld is vaak een drempel bij het opzetten van een coöperatief warmteproject. Het valt niet mee om investeerders te vinden voor dit soort innovatieve projecten. Buurtwarmte is mede-initiatiefnemer van een project dat daar verandering in moet brengen. Samen met Rabobank, InvestNL, TNO en ASN zoeken we praktische oplossingen voor financieringsproblemen. Buurtinitiatieven in Wageningen, Heeg, Leiden en Groningen brengen hun ervaring in. Het onderzoek, gesubsidieerd door RVO, levert (medio 2020) een Handleiding financieren coöperatieve warmtenetten op.
Bewoners in positie brengen
De overgang naar aardgasvrije wijken en de ontwikkeling van warmtebronnen is op dit moment vooral een zaak van de overheid en de markt. Bewoners komen in beeld als er draagvlak nodig is. De complexiteit van de warmtetransitie vraagt echter een veel grotere betrokkenheid van bewoners. Het gaat immers om veranderingen achter de voordeur waarvoor mensen soms zelf moeten investeren. Buurtinitiatieven en warmtecoöperaties laten een veelbelovende werkwijze zien die anders is dan die van overheid en markt, maar lopen tegen technische, organisatorische en financiële barrières aan. Buurtwarmte onderzoekt wat buurtinitiatieven en warmtecoöperaties nodig hebben om een volwaardige positie in te nemen in de warmtetransitie. Het project wordt gefinancierd door het leerprogramma Duurzaam Door van RVO. Het is een samenwerking met o.a. Drift, de ministeries EZK en BZK, en de leden van de Participatietafel Energie van Duurzaam Door.
Heb je belangstelling om mee te denken of ken je goede voorbeelden van volwaardige samenwerking? Mail naar Kirsten Notten (zie contactpagina).
Warmtewet 2.0
De overheid werkt momenteel aan een nieuwe warmtewet. Die is nodig omdat er veel gaat veranderen op het gebied van energie. Er worden nieuwe warmtebronnen ontwikkeld en warmtenetten aangelegd. Ook ontstaan er energiecoöperaties en -collectieven waar gebruikers zelf hun warmte willen organiseren en beheren. Daarom moeten er nieuwe regels komen komen voor de manier waarop overheid, energiebedrijven, netbeheerders en consumenten gaan samenwerken. In de eerste versie van de warmtewet lijkt de rol van bewonerscoöperaties niet vanzelfsprekend te worden vastgelegd. Ze zouden bijvoorbeeld makkelijk achter het net kunnen vissen wanneer de warmtekavels worden verdeeld. Ook lijkt de ontwerpwet minder beperkingen op te leggen aan de monopoliepositie van warmtebedrijven.
Energie Samen heeft een werkgroep ingericht van mensen die een gezamenlijk standpunt over de Warmtewet 2.0 formuleren. Heb je belangstelling om mee te denken? Mail naar Gerwin Verschuur (zie contactpagina).
Lees de kamerbrief van minister Wiebes van 20 december 2019.
Warmte in de Regionale Energie Strategieën
De regio’s in Nederland werken aan Regionale Energie Strategieën (RES’ sen). Daarin maken maatschappelijke partners, bedrijfsleven, overheden en inwoners concrete plannen om de afspraken in het Klimaatakkoord na te komen. Om het draagvlak voor aardgasvrije wijken te vergroten, moet al in de RES’sen opgenomen worden dat bewoners in de omgeving recht hebben op een deel van de opbrengsten van de warmtebronnen. Buurtwarmte zet zich hiervoor in.
Heb je vragen over rol van bewoners in de Regionale Energie Strategie in jouw regio, of wil je meedenken, mail dan naar Gerwin Verschuur (zie contactpagina).
Proeftuinen aardgasvrije wijken
Veel gemeenten werken een aanvraag voor de Proeftuinen Aardgasvrije Wijken. Soms doen ze dat samen met een buurtinitiatief of een energiecoöperatie doen. Buurtwarmte organiseert ontwikkelgroepen voor bewoners die meewerken aan zo’n aanvraag en biedt ondersteuning bij het uitvoeren van een proeftuin-project. Lees meer
Omgevingswet
De Omgevingswet - verwacht in 2021 - regelt voor alle overheden hoe de inrichting en het beheer van de openbare ruimte eruitziet. Ook de warmtevoorzieningen vallen daaronder. De wet laat veel ruimte om lokaal ambities en spelregels te formuleren. Het LSA, het landelijk netwerk van actieve bewonersgroepen, heeft samen met lokale initiatieven goede uitgangspunten geformuleerd, zoals:
“Het eerste biedingsrecht van georganiseerde bewoners en maatschappelijke ondernemers op grond en vastgoed. Zij krijgen een half jaar om een bod te doen voordat publieke grond en vastgoed op de markt mag komen.”